Trong các bài thuốc chữa bệnh xa xưa từ các loại thảo dược mà cha ông ta lưu truyền, Giảo cổ lam được xem là vị thuốc quý mang đến nhiều công dụng chữa bệnh kỳ diệu với cách dùng đơn giản nhưng hiệu quả cao. Bạn tìm hiểu về Giảo cổ lam có thể tham khảo ngay các thông tin sau đây.
Tìm hiểu chung về cây Giảo cổ lam
– Tên gọi:
Tên khoa học của Giảo cổ lam là Gynostemma pentaphyllum. Tên gọi khác: Thất diệp đảm, cổ yếm, trường sinh thảo, thư tràng năm lá, dây lõa hùng, ngũ diệp, cỏ thần kỳ, cỏ trường thọ,…
– Mô tả cây Giảo cổ lam
Giảo cổ lam là dạng cây thảo có thân mảnh, cây đực và cây cái riêng biệt. Nhờ có những tua cuốn đơn ở lá mà chúng có thể leo được. Lá có hình chân vịt và khép kín, hoa nở thành cụm có hình chùy. Mỗi cụm hoa có nhiều bông, màu trắng, những cánh hoa xòe ra và tạo thành hình sao. Bao phấn dính thành đĩa, ở bầu có 3 vòi nhụy. Quả khô có hình cầu, khi chín màu đen, đường kính tầm 5 – 9 mm.
Dựa vào đặc điểm của lá, Giảo cổ Lam được chia thành 3 loại: Giảo cổ lam 3 lá, 5 lá và 7 lá. Trong đó, loại Giảo cổ lam 5 lá được cho là có tác dụng chữa bệnh tốt nhất. Do đó, chúng được sử dụng rộng rãi và được nghiên cứu kỹ lưỡng nhất.
– Phân bố:
Giảo cổ lam thường sinh trưởng ở những nơi có độ cao trên 2000m so với mực nước biển, trong những cánh rừng thưa, có khí hậu ẩm thấp và lạnh quanh năm. Chính vì vậy, loại thảo dược này thường phân bố ở Bắc Triều Tiên, Nhật Bản, Nam Trung Quốc và các tỉnh miền núi phía Bắc Việt Nam.
Ở Việt Nam các nhà nghiên cứu đã thực hiện một cuộc khảo sát về dược liệu tại Fansipan và phát hiện thấy một quần thể Giảo cổ lam rộng lớn mọc hoang ở độ cao 1500m, thuộc dãy Hoàng Liên Sơn. Từ những thông tin thu được từ người dân địa phương, từ lâu họ đã biết sử dụng loại cây này để gia tăng sức khỏe, chống mệt mỏi khi đi rừng. Sau đó, mẫu cây này đã được gửi đến Viện Dược liệu Trung ương và các trung tâm thí nghiệm khác để nghiên cứu. Kết quả đã xác định được đây chính là cây Gynostemma pentaphyllum.
Thông qua các kết quả thí nghiệm đạt được, các nhà khoa học khẳng định Giảo cổ Lam trên dãy Hoàng Liên Sơn của Việt Nam có chất lượng tương đương với các loại Giảo cổ lam của Hàn Quốc và Nhật Bản. Do đó, hiện nay nó đang được nhân giống, trồng trọt rộng rãi. Đồng thời nó cũng đang được nghiên cứu sâu hơn nhằm mục đích chữa nhiều bệnh lý.
– Thành phần hóa học
Một số nghiên cứu về trường sinh thảo cho thấy, dược liệu này chứa hai thành phần chính là Saponin và Flavonoid. Hoạt chất Saponin ở thảo dược tự nhiên này có cấu trúc triterpen kiểu dammaran giống với Saponin trong tam thất và nhân sâm nhưng hàm lượng lại nhiều hơn hai nguyên liệu này gấp 3 – 4 lần. Ngoài ra, chúng còn chứa lượng lớn acid amin, khoáng chất và vitamin như P, Mn, Fe, Zn, Se,…
Công dụng của Giảo cổ lam
Giảo cổ lam có tác dụng cải thiện gan nhiễm mỡ, bảo vệ gan
Giảo cổ lam có tác dụng chống vi trùng, giảm dấu hiệu tổn thương gan, giảm biểu hiện xảy ra ban đầu của xơ gan và cả dấu hiệu xảy ra trong quá trình xơ hóa gan.
Một số nghiên cứu ở Trung Quốc đã tiến hành thử nghiệm chiết xuất giảo cổ lam lên cơ thể chuột được cho ăn nhiều chất béo. Kết quả cho thấy hàm lượng chất béo trung tính có trong gan giảm, lipid thấp hơn.
Giảo cổ lam giúp tăng cường hệ miễn dịch
Không chỉ có tác dụng bảo vệ gan, thảo dược cổ yếm còn có tác dụng chống oxy hóa. Có được khả năng này là bởi những thành phần trong vị thuốc có khả năng bảo vệ, tăng cường chức năng của những tế bào miễn dịch mà chúng ta thường gọi là thực bào. Loại tế bào này lại giúp tiêu diệt vi khuẩn và các vật thể ngoại lai khác. Do đó mà khả năng miễn dịch của cơ thể sẽ được tăng cường.
Giảm căng thẳng mệt mỏi, bảo vệ hệ thần kinh
Giảo cổ lam có khả năng thúc đẩy quá trình cân bằng nội môi, hoặc tạo nên trạng thái cân bằng cách điều chỉnh quá trình nội môi. Do đó, nó được cho là một trong những loại siêu thảo mộc giúp giảm tình trạng căng thẳng. Đồng thời có thể giúp cơ thể chống lại được các tác động của căng thẳng.
Chưa hết, loại thảo dược này còn ảnh hưởng đến cả hai hệ thống chính của cơ thể là hệ miễn dịch và nội tiết. Một nghiên cứu được đăng trên Tạp chí nghiên cứu Y học Quốc tế cũng đã cho rằng Giảo cổ lam có khả năng kích thích quá trình sản xuất glutathione ở trong não chuột có biểu hiện bệnh Parkinson. Kết quả cho thấy cây thuốc có khả năng chống ôxy hóa mạnh và có tác dụng bảo vệ hệ thống thần kinh.
Giảo cổ lam giúp giảm cholesterol, ngăn bệnh tim
Ngoài các công dụng kể trên, loại sâm này còn được dùng để kiểm soát lượng cholesterol cho cơ thể. Một nghiên cứu được đăng trên Tạp chí Khoa học Dược phẩm, các nhà nghiên cứu đã báo cáo rằng Giảo cổ lam có khả năng làm giảm nồng độ nitrat. Hiệu quả mà nó mang lại tương đương với các loại thuốc bán theo toa.
Chưa hết, khi tiến hành thí nghiệm trên chuột bị tăng lipit máu, vị thuốc còn giúp giảm lượng chất béo trung tính và cholesterol. Chính vì thế, họ tin tưởng rằng Giảo cổ lam có thể hỗ trợ điều trị các bệnh lý về tim, bảo vệ tim.
Chống khối u
Theo một nghiên cứu của GS. TS Phạm Thanh Kỳ và PGS. TS Lưu Vân Hiền đăng trên Tạp chí dược số 5/2011 cho thấy chiết xuất của loại cây này có tác dụng đáng kể trong việc kìm hãm sự phát triển của các khối u. Sau đó, với sự cộng tác của Hàn Quốc, họ đã tìm được 7 hoạt chất saponin mới trong cây Giảo cổ lam của Việt Nam. Chúng được chứng minh là có khả năng tiêu diệt mạnh các tế bào ung thư phổi, bạch cầu, đại tràng, tử cung, vú…
Giúp cải thiện chất lượng cuộc sống
Ở các nước Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, rễ và thân của cây Giảo cổ lam được sử dụng để làm thuốc. Đồng thời, chúng cũng được sử dụng như một loại trà nhằm làm tăng năng lượng, sức bền, chống mệt mỏi cho người sử dụng.
Giảo cổ lam giúp hạ đường huyết, hỗ trợ chữa trị bệnh tiểu đường tuýp II:
Dựa trên kết quả của các nghiên cứu, các nhà khoa học đã khẳng định loại thảo dược này có khả năng hạ đường huyết, hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường. Chúng hoạt động dựa trên các cơ chế:
- Kích thích quá trình tăng tiết insulin ở tế bào beta đảo tụy.
- Làm giảm tính kháng của tế bào đối với insulin.
- Giảm quá trình tổng hợp glucose tại gan.
Ngoài ra, chúng còn chứa lượng lớn acid amin, khoáng chất và vitamin như P, Mn, Fe, Zn, Se,…
Cách sử dụng thảo dược Giảo cổ lam
Giảo cổ lam có thể được sử dụng với nhiều cách khác nhau. Bạn có thể sử dụng Giảo cổ lam với một số cách phổ biến:
Sắc nước uống:
Với cách này, Cổ yếm sẽ được dùng ở dạng khô. Chúng ta có thể mua nó tại các hiệu thuốc nam. Mỗi lần dùng, chỉ nên lấy khoảng 50 – 70g Giảo cổ lam khô rồi đi sắc với khoảng 2 lít nước. Lấy nước này để dùng thay nước lọc hàng ngày để mang đến tác dụng tốt. Vì bài thuốc rất lành tính, ít gây tác dụng phụ nên những trẻ dưới 12 tuổi cũng có thể áp dụng cách này.
Dùng trà túi lọc:
Việc sử dụng bằng cách sắc nước uống nhiều khi sẽ làm mất thời gian và không thuận tiện cho bệnh nhân. Do đó, để khắc phục những hạn chế này, chúng ta có thể dùng trà túi vải để thay thế. Chỉ cần lấy khoảng 3 – 5g gói túi lọc để hãm cùng với 1 lít nước để uống hàng ngày là được.
Dạng viên nén Giảo cổ lam:
Hiện nay trên thị trường đã cho ra một sản phẩm dạng viên nén. Bệnh nhân có thể tìm mua chúng để dùng. Tuy nhiên, để bảo đảm an toàn, bạn hãy tham khảo trước ý kiến của dược sĩ hoặc bác sĩ.
Những lưu ý khi quan trọng sử dụng giảo cổ lam
Mặc dù có mang lại nhiều tác dụng có lợi đối với sức khỏe nhưng trong quá trình sử dụng giảo cổ lam các bạn cũng nên chú ý những điều sau:
Dược liệu này có tác dụng làm hạ đường huyết nhanh. Do đó, khi sử dụng không nên dùng quá liều để tránh trường hợp hạ đường huyết đột ngột đe dọa đến tính mạng. Liều dùng trường sinh thảo ở mỗi đối tượng là khác nhau. Tuy nhiên, bạn không nên dùng quá 60 – 70 gram dược liệu trong một ngày. Tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Trường sinh thảo có thể gây nên những tác dụng phụ như đầy bụng, mất ngủ, khó ngủ hoặc hạ đường huyết. Do đó, khi thấy các phản ứng này xuất hiện, bạn nên ngưng sử dụng và thông báo cho bác sĩ biết.
Trong trường hợp sử dụng giảo cổ lam để giảm cân, các bạn nên kết hợp chế độ ăn uống và tập luyện hợp lý mới thấy được hiệu quả
Trà giảo cổ lam chỉ nên sử dụng trong ngày. Tuyệt đối không uống trà đã để qua đêm vì chúng có thể phản ứng với oxy không khí dẫn đến biến đổi chất lượng, gây ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa
Sau khi sử dụng trà trường sinh thảo, cơ thể sẽ có những phản ứng như tăng huyết áp nhẹ, nóng trong người, khát nước hoặc khô miệng. Những triệu chứng này sau một thời gian cơ thể điều chỉnh sẽ tự hết. Nhưng để giảm cảm giác khó chịu, các bạn nên uống thêm nước lọc
+ Giảo cổ lam – Vị thuốc quý trong dân gian
Nếu đang sử dụng các loại thuốc điều trị bệnh khác, bạn không nên sử dụng giảo cổ lam để tránh tương tác thuốc gây tác dụng phụ. Đặc biệt, không dùng dược liệu này với thuốc chống đông máu. Bởi giảo cổ lam có tác dụng làm chậm đông máu, nếu kết hợp chung có thể làm tăng nguy cơ chảy máu.
Những thông tin tổng hợp mà chúng tôi vừa cung cấp sẽ giúp ích cho bạn trong việc nắm được công dụng, cách sử dụng và tránh được các lưu ý quan trọng khi dùng Giảo cổ lam để đặt hiệu quả chữa bệnh tốt nhất.