Từ trước đến nay, nhắc đến cây chè vằng sẻ nhiều người chỉ biết được công dụng lợi sữa, rất tốt cho phụ nữ sau sinh. Tuy nhiên, sự thật chúng có nhiều công dụng hơn thế cho sức khỏe mà bạn nên khám phá và sử dụng ngay.
Đọc thêm:
Chè vằng sẻ là gì?
Chè vằng tên khoa học là Jasminum subtriplinerve – đây là loài thực vật có hoa họ Oliu (Nhài Oleaceae). Cây mọc dưới dạng bụi nhỏ, mọc hoang ở bụi rào, bụi tre hoặc bám vào thân cây khác. Thường dễ bị nhầm lẫn với cây lá ngón (cây thuốc độc gây nguy hiểm chết người) vì có thân và cành khi bỏ hết lá đi rất giống lá ngón.
Vằng còn có các tên gọi khác như: chè vằng, chè cước man, cây lá ngón, cẩm văn, cẩm vân, dây vắng, mổ se, lài ba gân. Cây chè vằng mọc hoang ở khắp nơi trên đất nước Việt Nam. Người dân sử dụng dây chè vằng để đan dế, làm dây thừng. Sử dụng lá chè vằng để làm thuốc chữa bệnh, đặc biệt rất tốt cho sản phụ sau sinh.
Đặc điểm cây chè vằng: Lá chè vằng có 3 gân sọc, 2 gân uốn cong theo mép lá, 1 gân ở chính giữa. Hoa chè vằng có 10 cánh, màu trắng. Quả chè vằng chín có màu vàng, cỡ bằng hạt ngô, có một hạt rắn chắc.
Phân loại chè vằng
Trong tự nhiên, chè vằng có 3 loại: Các cây chè vằng khô, lá nhỏ (thường được gọi là vằng sẻ). Chè vằng có lá to hơn được gọi là chè vằng trâu và một loại cuối cùng là chè vằng núi. Trong số 3 loại chè vằng này, chè vằng sẻ là loại chè vằng có dược tính cao nhất. Chúng đem lại hiệu quả cao nhất cho những người sử dụng.
– Chè vằng sẻ là một loại thảo dược, thân cây bụi, tương đối cứng. Chúng có đường kính thân cây không quá 6mm nhưng lại có thể vươn thân dài tới chục mét. Giống như nhiều loài cây khách, cây vằng sẻ có vỏ màu xanh lục, lá nhọn hình mác. Chúng có 3 gân chính trên bề mặt lá, 2 gân chạy theo mép chiếc lá. Hoa nhỏ mọc ở đầu cành, tương đối nhỏ, có màu trắng. Quả chè vằng hình cầu, nhỏ.
– Chè vằng trâu: Cũng có điểm giống như chè vằng sẻ nhưng chè vằng trâu có dược tính nhẹ hơn. Hiệu quả vì vậy cũng ít hơn nên người ta ít dùng chè vằng trâu làm nước uống. Hơn nữa, khi pha chè vằng trâu, người ta còn thấy nước rất khó uống, thậm chí không dễ dàng khi đưa lên miệng.
– Chè vằng núi: Còn sản phẩm chè vằng núi, chúng không có dược tính nên không được mọi người sử dụng trong cuộc sống. Chính vì vậy bạn nên nhớ rằng, khi mua các sản phẩm chè vằng, hãy chọn đúng chè vằng sẻ. Đương nhiên, để có thể phân biệt các loại chè vằng này với nhau, không có chuyên môn và kinh nghiệm rất dễ sai lầm. Chính vì lý do đó, để đảm bảo rằng sản phẩm của bạn là sản phẩm chất lượng. Hãy tìm cho mình những địa chỉ có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng.
Tác dụng ít biết của chè vằng sẻ
Tác dụng giải khát, thanh nhiệt mùa hè
Người dân các tỉnh miền Trung, đặc biệt là Quảng Trị vẫn nấu nước chè vằng sẻ thay cho nước lọc để uống mỗi ngày. Có lẽ họ không quá quan tâm đến việc uống chè vằng có tác dụng gì mà chỉ xem chè vằng như một loại nước giải khát, thanh nhiệt trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt nơi đây. Điều này cũng tương tự như người ngoài Bắc thích uống nước lá vối hoặc lá chè xanh.
Tác dụng tiêu mỡ, giảm cân
Đối với chị em phụ nữ, từ lâu chè vằng sẻ đã trở thành “thần dược” giảm cân vô cùng hữu hiệu. Uống chè vằng thay cho nước lọc hàng ngày giúp duy trì cảm giác no bụng, bên cạnh đó lại thúc đẩy quá trình trao đổi chất và đốt cháy mỡ thừa. Phụ nữ sau sinh muốn nhanh lấy lại vóc dáng nên uống nước chè vằng nóng mỗi ngày.
Đọc thêm: Trà Linh Chi Xạ Đen
Chữa mất ngủ, biếng ăn
Tác dụng của chè vằng trong việc chữa mất ngủ và chứng biếng ăn, ăn không ngon miệng chính là nhờ vào chất Glycozit đắng. Chất này tạo nên vị đắng khó uống của chè vằng, nhưng thật khó tin là nó lại kích thích vị giác của chúng ta, giúp các bữa ăn trở nên hấp dẫn hơn. Uống chè vằng giúp mang lại giấc ngủ sâu và ngon hơn
Dùng cho người cao huyết áp, xơ vữa động mạch
Chè vằng sẻ làm giảm áp lực máu vào thành mạch, chống oxy hóa và phòng xơ vữa động mạch. Cũng bởi vậy, nó được dùng để chữa bệnh cao huyết áp ở nhiều người bệnh, đặc biệt là ở người già.
Hỗ trợ cho bệnh nhân gan nhiễm mỡ, máu nhiễm mỡ, tiểu đường
Công dụng này xuất phát từ khả năng kích thích tiêu hóa và tiêu hủy mỡ thừa, giảm cân của chè vằng. Uống chè vằng sẻ mỗi ngày là cách đơn giản nhất để phòng ngừa những bệnh này.
Lợi sữa, giúp phụ nữ sau sinh hồi phục nhanh hơn
Uống nước chè vằng sẻ ngay sau khi sinh con sẽ giúp sữa về nhanh hơn, nhiều hơn và đều hơn. Nếu mẹ nào sau sinh mà bị mất sữa, tắc sữa cũng có thể dùng chè vằng để khắc phục. Ngoài ra, chè vằng còn tạo ra những cơn co bóp tử cung, đẩy máu huyết trong tử cung ra ngoài, tránh hậu sản và rút ngắn thời gian hồi phục cho sản phụ.
Tác dụng bảo vệ gan, phòng chống ung thư
Chất Flavonoid chính là yếu tố làm nên công dụng tuyệt vời này của chè vằng. Uống chè vằng mỗi ngày sẽ hỗ trợ thải các chất độc ra bên ngoài, chống lại sự oxy hóa tế bào, giúp bảo vệ gan không bị nhiễm độc.
Đối với tất cả các tác dụng trên của chè vằng, chúng ta đều có chung một cách sử dụng:
– Nếu dùng cao chè vằng: Mỗi ngày dùng 10g cao chè vằng hòa với 2 lít nước 70 – 80 độ, uống ngay khi còn nóng ấm và chia làm nhiều lần.
– Nếu dùng chè vằng khô: Mỗi ngày dùng 20 – 30g chè vằng khô đun với 2 lít nước sôi trong 15 phút, uống khi còn nóng ấm sẽ có tác dụng tốt hơn.
Chữa áp xe vú
Phụ nữ bị áp xe vú có thể dùng chè vằng bằng cách lấy lá chè vằng sẻ tươi hoặc khô giã nát với cồn 50 độ, sau đó đắp lên bầu ngực bị áp xe. Một ngày thực hiện như vậy 3 lần, đêm đắp 2 lần liên tục trong 1 tuần cho đến khi bệnh khỏi hẳn, không nên thấy bệnh sắp khỏi mà ngừng ngay.
Chữa kinh nguyệt không đều
Phụ nữ trong độ tuổi tiền mãn kinh hoặc thiếu nữa tuổi dậy thì có kinh nguyệt thất thường có thể sử dụng chè vằng để ổn định lại, đồng thời giảm tỉ lệ mắc các bệnh viêm nhiễm. Tuy nhiên thay vì dùng nước chè vằng, chị em nên dùng bài thuốc gồm 20g chè vằng khô, 16g ích mẫu khô, 8g ngải cứu khô, 16g hy thiêm khô. Tất cả đem rửa sạch, sắc uống trong ngày.
Chè Vằng Chữa bệnh về răng miệng
Tác dụng của chè vằng trong việc chữa bệnh răng miệng được phát huy từ lá của nó. Chỉ cần rửa sạch một vài chiếc lá vằng tươi, cho vào miệng nhai và ngậm khoảng 30 phút là những cơn đau sẽ nhanh chóng dịu bớt.
Chè Vằng Trị mụn trứng cá, làm lành vết thương, vết rắn cắn
Người ta dùng rễ của chè vằng ngâm đem mài với dấm thanh, đắp lên da để trị mụn trứng cá. Đối với vết thương hở hoặc vết rắn cắn bị mưng mủ, lấy lá cành chè vằng đun sôi lên, chắt nước rửa vết thương để tránh nhiễm trùng và giúp vết thương mau lành.
Phân bố và chế biến chè vằng
Cây chè vằng hiện nay mọc hoang ở toàn nước Việt Nam, từ Nam chí Bắc, tại miền Bắc có ở Hòa Bình, Thái Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh.
Tại miền Nam đồng bào thường dùng dây vằng để đan rễ và đánh dây thừng vì dây vằng vừa dẻo lại dai.
Nhân dân thường hái lá quanh năm làm thuốc hay để đun nước tắm ghẻ. Dùng tươi hay phơi khô để dành.
Trồng bằng dâm cành, rất dễ mọc: Cắt thân hay cành thành từng đoạn 15-20cm, dâm xuống đất ẩm chừng 1 tháng sau cây bén rễ.
Đọc thêm: Linh Chi Đông Trùng Hạ Thảo
Những câu hỏi thường gặp về cây chè vằng sẻ
Chè vằng sẻ dùng có tốt không?
Các sản phẩm chè vằng sẻ khô hay cao chè vằng sẻ đều mang đến những lợi ích sức khỏe cho người sử dụng. Vằng sẻ được nhiều người sử dụng là loại thảo dược kháng viêm, hỗ trợ các bệnh viêm nhiễm của phụ nữ. Vằng sẻ giúp lợi sữa, giảm cân, ngủ ngon, ăn uống tốt. Không dừng lại ở đó, các đối tượng bị gan nhiễm mỡ, máu nhiễm mỡ đều có thể sử dụng vằng sẻ như một công cụ hỗ trợ điều trị bệnh. Đối với người già, vằng sẻ có thể giúp ăn ngon, ngủ khỏe. Chúng mang đến công dụng lâu dài và an toàn tuyệt đối.
Tác dụng của cao chè vằng sẻ có khác lá chè vằng sẻ?
Hiện nay, có hai loại chè vằng hay được sử dụng nhất là cao chè vằng và chè vằng khô. Do trên thị trường chưa có những thông tin đầy đủ nên rất nhiều người thắc mắc về tác dụng của cao chè vằng và chè vằng khô có gì khác nhau, và dùng loại nào thì tốt hơn?
Về cơ bản, cao chè vằng sẻ và chè vằng sẻ khô có tác dụng giống nhau, chỉ khác nhau về cách thức sử dụng: Chè vằng khô phải đun với nước, còn cao chè vằng đã được cô đặc sẵn, chỉ pha vào nước ấm 70 – 80 độ là sử dụng được.
Tuy vậy, vì công nghệ sản xuất còn mang tính tự phát, chưa đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, nên tác dụng của cao chè vằng cũng bị hạn chế ít nhiều. Cao phải nấu ở nhiệt độ cao, song nhiệt độ không ổn định làm cho các chất quý giá có trong chè vằng bị phân hủy. Khi cô đặc cao, không cẩn thận sẽ bị cháy, khi uống cao rất đắng, nước đục, không thơm.
Uống chè vằng sẻ có những tác dụng phụ nào?
Tác dụng của chè vằng đã chứng minh đây chính là một loại thần dược, tuy không hiếm nhưng rất quý của con người. Mặc dù vậy, loại thần dược này lại có thể biến thành thuốc độc nếu chúng ta sử dụng không đúng cách. Một số tác dụng phụ của chè vằng khi người dùng sử dụng không đúng cách đó là:
– Sinh non, sẩy thai ở phụ nữ mang thai: Phụ nữ mang thai tuyệt đối không sử dụng chè vằng, bởi khả năng tạo ra những cơn co bóp tử cung của chè vằng sẽ khiến mẹ bị sảy thai, sinh non.
– Chè vằng dễ bị nhầm lẫn với lá ngón vì hình dạng lá khá giống nhau. Nếu chẳng may uống nhầm nước lá ngón thay vì chè vằng có thể mất mạng.
– Phụ nữ sau sinh lạm dụng chè vằng, uống quá nhiều hoặc quá đặc so với tiêu chuẩn sẽ có nguy cơ mất sữa.
– Người bị huyết áp thấp nếu dùng chè vằng có thể bị ngất xỉu do tụt huyết áp.
– Trẻ dưới 2 tuổi nếu dùng chè vằng có thể gặp phải những tác dụng ngược lại của chè vằng do các cơ quan chưa phát triển toàn diện.
Hiệu quả của lá chè vằng sẻ với phụ nữ sau sinh ra sao?
– Theo thống kê khoảng sau 1 tháng sử dụng chè vằng sẻ đều đặn chị em có thể giảm được từ 3-4kg mỡ dư thừa.
– Quá trình theo dõi của chúng tôi cho thấy chè vằng giúp tăng tiết sữa đáng kể cho chị em phụ nữ, đặc biệt ở những bà mẹ có ít sữa sẽ thấy hiệu quả rõ rệt của loại trà đặc biệt này.
– Chè vằng cũng giúp chị em giảm đáng kể nguy cơ giãn da ổ bụng sau sinh nở.
Đọc thêm: Bồ công anh- cây thuốc quen thuộc mà quý giá của người Việt
Uống chè vằng sẻ đặc có tốt không?
Chè vằng hữu ích nhưng không phải ai cũng biết cách sử dụng đúng cho loại thảo dược này. Có những người nghĩ rằng, hòa càng đặc thì càng nhiều dưỡng chất và uống càng nhanh có tác dụng. Xin đính chính lại đối với những suy nghĩ trên rằng, “uống chè vằng đặc không tốt”! nếu uống chè vằng đặc sẽ dẫn đến phản những tác dụng mà bạn mong muốn, gây đau đầu, đau bụng, đối với mẹ sau sinh mong muốn nhiều sữa hơn hoặc gọi sữa về sau sinh thì sẽ bị mất sữa.
Chè vằng sẻ đặc sẽ làm, tăng vị đắng của chè vằng, từ vị đắng thanh kích thích ngon miệng (có vị đắng tương tự như mướp đắng) sẽ trở thành đắng gắt khiến bạn khó uống, dẫn đến sợ uống chè vằng. Vì vậy bạn không nên hòa chè vằng đặc để uống nhé! Hãy uống theo định lượng và hướng dẫn in trên bao bì của nhà sản xuất để không biến chè vằng thành “con dao hai lưỡi”-gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của bạn.
Đau dạ dày có uống được chè vằng sẻ không?
Câu trả lời là có, không những uống được chè vằng sẻ mà còn rất tốt cho người bị đau dạ dày. Chè vằng sẻ là một trong những loại thảo dược vô cùng tốt cho sức khỏe của con người. Chè vằng sẻ chứa nhiều thành phần có công dụng kháng viêm và chữa bệnh vô cùng hiệu quả.
Chính vì có tác dụng kháng viêm, giảm viêm nhiễm, giúp vết thương mau lành nên bệnh nhân đau dạ dày, đau bao tử dùng chè vằng được bình thường. Bệnh nhân đau bao tử sử dụng chè vằng không những không có hại mà còn có lợi cho việc điều trị bệnh, bởi hiệu quả kháng viêm của vị thuốc này.
Những ai không nên uống chè vằng sẻ?
Khi uống chè vằng sẻ thì nên lưu ý các đối tượng sau không nên uống:
– Những người huyết áp thấp: Mặc dù chè vằng khá lành tính, nhưng những người bị huyết áp thấp nếu thường xuyên sử dụng chè vằng sẽ gây ra các biểu hiện như hoa mắt, chóng mặt, nhức đầu… Những trường hợp này nên giảm tối đa tần suất uống chè vằng sẻ.
– Trẻ em dưới 2 tuổi không nên sử dụng chè vằng sẻ: Mặc dù chè vằng có chức năng lợi tiểu, mát gan nhưng đối với trẻ em dưới 2 tuổi bạn không nên cho trẻ uống loại chè này bởi có thể có tác dụng ngược lại. Đối với trẻ em lớn hơn 2 tuổi, bạn có thể cho trẻ uống với liều lượng vừa phải và tốt nhất là nên hỏi qua ý kiến của dược sĩ trước khi cho trẻ uống.
– Phụ nữ đang mang thai: Ngoài tác dụng lợi sữa, thanh nhiệt, mát gan, thanh lọc cơ thể, chè vằng sẻ còn có một tác dụng vô cùng “quan trọng” nữa đó là co bóp cổ tử cung để đẩy máu ứ đọng ra ngoài. Do đó khi mẹ đang
– Người bị cao huyết áp: Từ lâu, chè vằng được biết đến như một loại đồ uống bổ dưỡng và có nhiều công dụng cho sức khỏe. Tuy nhiên, cũng như đối tượng có huyết áp thấp, những người bị cao huyết áp cũng không nên uống chè vằng thường xuyên mà nên hạn chế tối đa. Bởi tính mát gan và thanh nhiệt cơ thể của chè vằng có thể ảnh hưởng xấu đến huyết áp của các bệnh nhân này, thậm chí gây ra những biến chứng không tốt cho sức khỏe.
Đọc thêm: Cây đinh lăng- cây sâm của người nghèo!
Video Credit: Tamduoc.com
Mua chè vằng sẻ ở đâu tốt và đảm bảo nhất?
Hiện nay, trên thị trường cung cấp các sản phẩm chè vằng sẻ. Nhiều cơ sở vì lợi nhuận của mình mà sản xuất những sản phẩm không đảm bảo chất lượng, lẫn tạp chất, sử dụng cả chè vằng trâu. Chính vì vậy bạn có những kiến thức cơ bản để phân biệt sản phẩm thật giả và chất lượng hay không trên thị trường. Tránh việc nhầm lẫn với vằng trâu hay lá ngón rất nguy hiểm.
Chè vằng sẻ có những tác dụng vô cùng tuyệt vời với sức khỏe của tất cả mọi người chứ không riêng gì chị em phụ nữ sau sinh. Vì thế, bạn nên sử dụng duy trì hằng ngày để bảo vệ cơ thể của mình thực sự khỏe mạnh nhất.