Lá tía tô là gì? Có công dụng chữa bệnh ra sao?

 
Tía Tô tiếng Trung gọi là “Tử Tô”. Chử “TỬ” có nghĩa là màu tía nên gọi là Tía Tô, hoặc cũng có thể gọi là Xích Tô, Dùng lá ăn sống hay nấu canh sát trừ được độc cá trạch. Có loại tía tô gọi là Bạch Tô hai bề là màu trắng, gọi là rau húng. Sách “Bảng Thảo Cứu Hoang” chép lá tía tô ăn sống hay chín đều được, hạt đêm nghiền nhỏ nấu ăn hoặc nấu cháo ăn rất tốt.

Theo sách “Trồng, Hái và Dùng Cây Thuốc” của Lương Y Lê Trần Đức, lá tía tô vị cay, tính ấm vào phế tâm, làm ra mồ hôi, hạ khí, tiêu đàm. Chữa cúm không có mồ hôi và ho tức ngực nôn đầy.

Theo y học cổ truyền: Tía tô có tác dụng giải biểu tán hàn, hành khí an thai, giải độc cá cua, chủ trị chứng ngoại cảm phong hàn, tỳ vị khí truệ, thai động bất an, nhiễm độc cá cua.

Ứng dụng của lá tía tô là gì ?

1. Trị chứng “Cảm cúm bí mồ hôi, ho tức ngực”

Dùng 15-20 gr tía tô tươi giã nát, chế nước sôi quậy đều, gạn lấy nước trong uống. Hoặc lấy 10 lá Tía Tô thái sợ nhỏ, trộn với cháo nóng ăn, rồi nằm đắp chăn cho ra mồ hôi là khỏi.

2. Trị chứng sưng vú

Phụ nữ bị sưng đỏ, đau nhức ở nhũ hoa, dùng 1 lượng lá tía tô đủ dùng, sắc hơi đặc lấy nước uống, lấy bã đắp lên chổ sưng, rất kiến hiệu.

3. Trị chứng “Thương Hàn Ho Suyến”

Lấy 1 nắm lá tía tô nấu nước uống dần là dứt cơn.

4. Trị chứng “Thường Hàn Về Mùa Đông, Bí Mồ Hôi”

Mùa đông thời tiết giá rét, cơ thể người suy yếu gặp thời tiết khắc nghiệt dễ cảm nhiễm, thành chứng thương hàn, bí mồ hôi. Để chữa chứng này dùng lá tía tô (1 lượng lớn) nấu sôi, đổ vào chậu, trên chụp một cái rá hoặc rổ, đặt hai chân lên rồi trùm chăn lên xông, khi nước bớt nóng thì ngâm chân vào. Rất công hiệu.

5. Trị chứng “Mộng Tinh”

Nằm chim bao thấy phái nữ chung chạ, tinh ra ướt quần, đó là do tâm và thận suy, mạch tâm và thận yếu mà sinh ra, phải chữa trị gấp để lâu có hại. Dùng 100gr hạt tía tô, tán nhỏ, mỗi lần uống 4gr với rượu, ngày uống hai lần là khỏi.

6. Trị chứng “Bí Tiểu Tiện Nhiều Ngày”

Do thận và bàng quang bị nhiệt khiến tiểu tiện không thông, bụng dưới đầy trướng, gặp phải trường hợp này dùng 1 lượng lớn tía tô cho vào nồi to và nấu sôi lên rồi bắt xuống up 1 cái rổ lớn lên miệng nồi, cho người bênh ngồi lên trên xông, hễ nguội thì đổ thêm nước sôi vào, Xông một hồi lâu,dùng hạt muối rang nóng bọc vãi chườm lên rốn và quanh những chổ trương cứng thì đái được ngay, đầy trường cũng xẹp (Nam Dược Thần Hiệu)

7. Trị chứng người lớn tuổi hay thở suyễn

Người lớn tuổi phổ suy yếu, thường hay thở suyễn duối hơi, Dùng 1 lạng Hạt tía tô, sao qua, tán thành bột đổ 2 bát nước vào hòa đều, lọc bỏ bã, cho 3 vốc gạo vào nước đó nấu cháo ăn vào lúc đói, rất hay. (Nam Dược Thần Hiệu)

8. Trị chứng ăn trúng cua độc

Lấy 1 nắm là tía tô lớn, sắc đặc uống nóng là khỏi

9. Chữa “Dị ứng da do ăn cua sò, đồ biển”

Dùng 1 nắm lá tía tô giả vắt lấy nước uống, còn vỏ thì xát vào chổ dị ứng, tránh ra gió, dầm nước thì khỏi.

10. Trị ngã đau bị thương

Ngã đau, rách da thịt vết thương lở miệng, Dùng lá tía tô giã nát đắp vào, vết thương tự khép miệng.

11. Trị chứng táo bón ở người già và người suy yếu

Dùng nửa vốc hạt tía tô, nửa vốc hạt me, trộn chung giã nhỏ.  đổ 1 bát nước vào khuấy đều, lắng chắt lấy nước cốt. cho gạo trắng nấu thành cháo ăn rất hay.